bomenskyperschrijvertwitteren

Wat een dag. Er gebeurde eigenlijk niks. Toch was het een bijzondere dag. Welhaast nog bijzonderder als gister waar ik als gevallen prinses weer onder de mensen kwam, garnalen puur mocht eten, onbeperkt en een vieze plee zag. Vandaag was anders. Geen wollige wattenzee waartussen ik manoeuvreerde in een auto waarvan de koplampen stuk zijn. Geen 'onder de Fransen' met dito conversatieles en geen standaard gekus en handenschudden op de markt vergezeld van nieuwjaarswensen tot de verschillende deo's en het ontbreken daarvan je neus uithangen. Ik bleef thuis. De zon liet deze ochtend op zich wachten, maar na de natte klets van gister is de afwezigheid van regen een zegen en zo koud is het opeens ook niet meer.

Iedere ochtend werken we buiten en vandaag staat het zootje bomen naast het hek bij de entree op het program. Ze staan er al decennia, onverzorgd boom te wezen in een bos waar geen onderhoud gepleegd wordt. Waarom zou je? De bomen mogen hier nog boom zijn. Totdat M&M er hun toegang hebben en afhankelijk zijn van brandhout dat iedere winter met een 30 tot 40 kub aangevuld moet worden. Dat hoeven we niet te kopen, maar het verschijnt niet als brandklare brok droog en wel in de schuur op kerstochtend. 

U zult waarschijnlijk geen behoefte hebben aan een lesje bomenleer. Helaas, toch wil ik graag eens wat meer vertellen over hoe dat hier nu werkt, want hier staan de bomen niet in fijne dichte vlakke klei c.q. poldergrond. Ook zijn ze nooit opgekroond, hebben ze geen boompaaltje gehad in hun prille jaren en moeten ze zich staande houden op en in 'iets' dat nauwelijks gewone aarde bevat.

De bomen op de helling moeten zich vasthouden aan rotsen en stenen, rul zand dat door granietgesteente gevormd wordt. Dit zand is erg grof en klinkt net zo makkelijk in tijdens droogte als dat het los wordt en uitzet tijdens periodes met veel regen. Uiteraard hebben de bomen hier ook te maken met een machtsstrijd, het recht van de sterkste, ziekten en parasieten en beestjes die nou eenmaal leven in dat warme voedselrijke hout.

Rood is de Eik, Blauw de Tamme Kastanje met bovenin het half dode zootje dat praten kon tijdens winderige momenten.

Evenwijdig aan het hek dat we renoveerde staat stond een eik die zo klein als dat hij ooit was besloot om diagonaal te groeien. Waarschijnlijk ooit weggedrukt door de dominantere tamme kastanjes die het hier zo naar hun zin hebben, of door de vorige eigenaar als jonge boom opzij gedrukt door een kraanwagen om de oprit te maken. Hoe dan ook. Eik groeide lekker door en wist zijn wortels een weg te laten banen door rots en kei. Zijn zijtakken konden zo wel de hoogte in, namen hun licht en werden bomen op zich die loodrecht op de stam groeiden waardoor de eik zelf meer horizontaal kwam te liggen door dat gewicht van die zijbomen. Enig prikkeldraad deerde hem niet, die ezels konden er toch niet langs, circusezels die de limbo dansen zijn hier niet, ezels grazen en werken. Maar de tamme kastanje 5 meter helling afwaarts -ja, zo ontstaan er nieuwe woorden...- groeide nu eenmaal sneller, daar zijn ze goed in; die trage groeiers het licht in de takken niet gunnen. De toppen raakten elkaar, vergroeiden niet, want ze kunnen elkaar moeilijk luchten. Elke keer als wij tijdens een winderige dag de hekken passeerden hoorden we de eik kreunen en zuchten en bewoog tijdens iedere windvlaag zijn top, schuurde de vork in de vervormde trieste top van die snelle groeier, de tamme kastanje.

Nu wat over tamme kastanjes die zomaar in het wild groeien. Knoestige rotzakken zijn het. Met blad dat amper verteren wil en de grond alleen vruchtbaar maakt voor alle onderbegroeiing waar je in blijft hangen of dat stekels en doorns heeft. Ook de bollen waar die voedzame vrucht inzit zijn erger als een cactus vastpakken of een egel knuffelen. Ook bramen vinden hun uitzicht van kastanjeblad een weldaad. Het hout zelf is oersterk, dakplanken waar eeuwen lang honderden kilo's lauzestenen op moeten rusten zijn doorgaans dan ook van dit hout gemaakt. Het rot amper als het droog blijft en verkleurd prachtig diep donkerbruin zonder behandeling. Met gerust hart beklim ik dus ook dode tamme kastanjes die er nogal rot uitzien, ik ken het hout en weet dat polsdikke zijtakken een olifant kunnen hebben. (Denk nu even aan baby-mammoet Peaches) Zodra de bomen wat ouder worden, zijn ze vaak slachtoffer van blikseminslag, breken er takken uit verzwakt door houtrot en klimop die in de top al zorgt voor een kleine composthoop. Hoe ouder hoe groter de kans dat het holle bomen zijn. De kern is bijna altijd bruin, nat, verrot, sponzige zurig stinkende pulp. Zo'n boom omzagen is vaak linke soep, al doe je het nog zo goed, draaien gaan ze, door die onregelmatige holle sponskern. En natuurlijk blijven ze op 1 splinter hangen of zoeken ze hun rust halverwege de val in de top van een buurboom.

Tamme Kastanje en Eik gaan eraan deze ochtend. Ik krijg het vandaag voor elkaar Marc een helm te laten dragen. Genoeg dood hout bovenin beide toppen en als dat van die hoogte op je hoofd valt terwijl je een beest van een kettingzaag vast hebt en je staande moet houden met die machine op een nogal steile bramenhelling.... Ik heb geen zin om met een hoop bloed in de Rode te springen om naar het 90 minuten verderop gelegen ziekenhuis te rijden, als dat tenminste nog zin heeft. De werkbespreking is kort; eerst vrij zagen rond de stam van de kastanje en die eerst maar even omleggen. Jaja, dit behoeft geen uur te duren tijdens de koffie. Ik stuur hem wat bij over de richting van de valkerf, de gezaagde uitsparing die de valrichting bepaalt en verder is het 'op hoop van zegen'. Zodra de eik zijn top-steun mist kijken we beide naar zijn top. Niks, geen beweging of wat dan ook. Eik doet alles op zijn wortelgestel alleen, ik zou willen dat ik zo geaard was. Eik hangt geen cm meer horizontaal zonder zijn steuntje in de top. Ook die moet ter ziele, daar hebben we het heel lang warm van. Kastanje is zo weg, geeft wel hete kooltjes, maar zet niet genoeg zoden aan de Franse antieke dijk. Eik valt gemoedelijk traag en de helling is een puinzooi van takken, stammen, bramen, klimop en meidoorns.
Nu we toch bezig zijn, zaag ik nog een minkukel acacia om die teveel vogellijm heeft, zaag ik klimop van de stammen af en beklim zo'n oudere kastanje om er de dode takken uit te zagen, er hangt natuurlijk een kleine dode kastanje in die gewurgd is door klimop. Ja, de natuur kan heel wreed zijn, en ik ook met mijn babyzaag en de klimijzers voor enige grip op de stam. De chaos is amper te overzien, maar dat went mag u weten. Ik ga koken, eten en daarna aan het werk op mijn kamertje. Eind van de middag is de helling schoon gezaagd, Marc kan lekker tekeer gaan als we samen een goede start maken. Zo heb ik de middagen voor mezelf en zorgen we toch als M&M voor de warmte over drie jaar.

Al ploeterend op de cursus praat ik bij met wat mensen en krijg ik een antwoord van Storytelling Matters over het wel of niet onderdeel zijn van het panel. Of ik Twitter heb? Nee, natuurlijk niet. Wat moet ik ermee? Weten wat de knullenband Direct One doet volgens een fan die de groepsnaam op Twitter heeft aangemaakt? Of wat Wilders de ether in smijt? Of de emotie's rond een scheidende familie Van der Vaart? Maar goed, ik maak toch maar een account aan nog in de veronderstelling dat ik er een hypermoderne mobiele telefoon voor moet hebben, maatschappelijk geëngageerd moet zijn en op de hoogte van de roddels  op ieder vlak. Als het me helpt me breder te oriënteren op schrijfvlak, doe ik alles. Dus ik zit op Twitter, als @MartineGoossen. Is dat wat. En die zon maar schijnen heel de middag, het was bijna rokjesweer. Ik zag er weinig van, ik was aan het bomenskyperschrijvertwitteren....