zaterdag 30 april 2011

Het gesprek

L is nog herstellende van een zware longonsteking en nog steeds speelt een neusverkoudheid haar parten. Haar lief en zijzelf hebben een chronische ziekte die het leven zo beinvloed dat ze niet alles kunnen doen wat ze zouden willen. Om te leren leven met een beperking valt niet mee en het doet mij terugdenken aan de zware periode dat ook ik geconfronteerd werd met een psychiatrisch ziektebeeld waarvan gezegd wordt dat deze ongeneeslijk is -voor zover je van 'ziek zijn' mag spreken-, maar waarmee je wel om kan leren gaan.
Zoveel jaren na dato wuif ik dit oogkleppenbeeld weg en vind ik het triest dat mensen gebrandmerkt worden, om daarna gediscrimineerd verder te moeten met hun leven.
We praten hier uitvoerig over, want onze beeldvorming over ziek-zijn komt aardig overeen en we bevestigen naar elkaar toe dat ziektes niet alleen maar erfelijk zijn, toeval en dat men er niets aan kan doen.
Ik kan mijn hart luchten, eindelijk, over een vriend die zich zorgen maakt over z'n partner die depressief is door alle tegenslagen, fysieke ongemakken, ongelukjes in kleine hoekjes met grote gevolgen en geerfde gezondheidsklachten, maar onmachtig is. Ik kon hem niet helpen of steunen met de toch bekende visie op ziekte en gezondheid, het psycho-somatische concept, het idee dat je er wel wat aan kunt doen als je durft te zien dat ziekte signalen van je lichaam zijn die je wat te vertellen hebben, je iets duidelijk willen maken.
Was het maar zo simpel; dat je alleen depressief wordt van tegenslagen of het lijden van verlies. Was het maar zo simpel dat je een been breekt omdat er ijs ligt onder sneeuw. Was het maar so simpel dat je geboren wordt met een aanleg voor een vorm van kanker en dat alleen die genen ervoor zorgen dat je ziek wordt. Och ja, was het maar zo eenvoudig!
Ik kijk dan naar het aantal gevallen longkanker bij mensen die nog nooit een sigaret hebben aangeraakt en in een gezonde omgeving gewerkt en geleeft hebben. Ik kijk dan ook naar mensen die hartstikke gezond leven, zonder hartproblemen in de familie, zonder aangeboren afwijkingen (wat een vervelend woord toch; 'afwijking') en toch plots in het ziekenhuis belanden.
Ik ben absoluut geen zweverig type, sta als stier nogal nuchter met twee benen op de grond en kon 20 jaar geleden niet ontkennen dat er géén verband is tussen lichaam en geest. Ik was alleen te jong, had te weinig levenservaring om verbanden te leggen die nu vanzelfsprekend zijn. Vaak ben ik depressief geweest, het zat duidelijk tussen mijn oren, streed tegen iets dat onbegrijpelijk ver weg was en me toch diep raakte. Het maakte me fysiek ziek, had slaapproblemen, werd vermoeider en vermoeider, functioneerde vaker niet dan wel en verzwakte. Medicatie hielp niet, het vlakte me wel af en na twee ervaringen met de pilletjes deed het me beseffen dat medicatie vaak de symptomen bestrijdt, maar niet de oorzaak en de ziekte zelf. Dat zette me zeker aan tot nadenken, verbanden leggen, ontdekkingen die mijn leven op z'n kop hebben gezet, me deden groeien, me inzicht gaven en zovele antwoorden op de moeilijkste vragen. Mijn geloof in het onzichtbare maar toch aanwezig, voelbare, dwong me letterlijk verder te kijken dan het toeval van het moment.
L en haar lief, ik en Marc, in dezelfde situatie met dezelfde praktische problemen, krijgen alle 4 het voor ons kiezen en reageren alle vier fysiek heel anders. Geen van ons blijft verschoond van stress, depressiviteit, fysieke klachten en ziektes. Zo ook alle mensen die we kennen, dan wel met zichtbaar minder stress (wat niet wil zeggen dat er geen stress IS) of tegenslag. Niet alleen een financiële crisis kunnen we de schuld geven of een karaktertrek.
Het erover praten samen lucht op. We komen weer wat verder in onszelf, we lachen ook en schenken nog eens koffie in. Komen terecht bij de keuzes die we maken in het leven, dat we uberhaupt keuzes hebben die ons laat leven. De keuze om te stoppen met roken, de keuze om een benauwd klimaat achter ons te laten, de keuze om werk te zoeken dat ons niet past(te), de keuze om toe te geven of te strijden, weerstand te bieden of te zwichten.
Toch twijfel ik zelf aan het hebben van een keuze in mijn leven. Ik heb niet zo bewust gekozen om te emigreren, het gebeurde namelijk gewoon en de keuze voor dit huis is niet verstandelijk genomen, dat deed ons gevoel dat niet duidelijk ergens op gebaseerd was. Als we langer en beter nagedacht hadden over het verhuizen naar het buitenland, als we ons beter hadden geinformeerd van te voren, beter hadden voorbereid en ons meer verdiept hadden in wat we nodig dachten te hebben, of wilden, hadden we nog steeds in Nederland gewoond. Dit dan ook met dezelfde stress, dezelfde werkzaamheden als toen die niet bij ons pasten maar gedaan bij gebrek aan beter, dezelfde luchtverontreiniging, hetzelfde 'gezuiverde' drinkwater en dezelfde geldelijke problemen.
Ik zou niet geleerd en ingezien hebben wat ik nu weet en zie. Ik zou zijn blijven steken in bepaalde ideëen en vooroordelen, ik zou nog steeds een droombeeld koesteren van een leven op het franse platteland en ik zou nog steeds dezelfde klachten hebben als hier met dezelfde verschijnselen.

Ik ben alleen al niet meer ziek geweest sinds die kiespijn toen ik hier een dikke maand woonde. Dat mij vertelde dat ik iets achter de kiezen had en iets anders voor mijn kiezen zou krijgen. Ik probeer L iets te geven van de innerlijke vrijheid die we ons hier geven, waarvoor we zoveel terug krijgen. Datgeen wat niet in geld uit te drukken is en niet onbereikbaar ver weg gelegen is. Iets zo simpels dat we het vaak over het hoofd zien en niet serieus nemen; die eigen verantwoordelijkheid in alles dat we doen, niet dat wat we verkiezen of zouden willen, maar alleen dat 'Wat We Doen'.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten