De eik is om

De eik is om.
En dat terwijl het al heel nat was toen we uit bed kwamen en ik dacht vanmiddag weer voor een maand boodschappen te gaan doen. Maar Marc komt me halen, hij wil de eik NU om gaan zagen. Een flinke die we op 80 tot 100 jaar oud durven schatten. Een eik zo recht en majestues, alleen nog maar volwassen naast even oude zomerlindes op een stijle helling verderop langs het bospad.
Daar hebben we die grote kettingzaag voor gekocht en kijken we al heel lang naar uit. Het zal een spektakel zijn voor ons en valt gerust onder de categorie 'Zware velling'.
Beide hebben we geen ervaring met zulke hoge dikke bomen en al helemaal niet op dit soort terrein. Ook het erover praten is al een maand of 2 aan de gang. Hoe diep gaan we hem inzagen, kun je snel achteruit stappen, valt de dode kroon helemaal in het ravijn aan de andere kant van het pad?
We laten de boel een beetje de boel in huis. We zien Joppie op de stijle helling achter het zwembad. Er loopt een andere rode kater rond, en DAT kan natuurlijk niet. Wilde katten schijnen hier te leven, maar zo schuw. Dit is een rode kater en wij houden ons hart al vast nu iedereen weet dat we van katten houden. Zeker weten dat er wel eens één 'gedumpt' gaat worden.
Snel pakken we de zagen en brandstof. Ik wil persé de val van de boom filmen. Als je dit zelf kan (en mag) doen, het is spectakulair. Het wachten op een goed (droog misschien) moment duurt m'n maatje veels te lang.

Marc zet zelfs een oranje kannetje in de bocht op de weg voor als er een jager de bocht om komt rijden in de kleine pukkel-auto'tjes. Het is geen leuke boom voor op een auto. We klimmen de helling op, trappen de bramen rond de stam vast weg en een dode kastanje-staak zaagt Marc eerste weg. Onderling overleg blijft er, ik zie Marc glunderen, het bakkeleien van tevoren over hoe de zaag- en spinsnedes zouden moeten, nog vers in het geheugen. Hij blijft een afwijking naar beneden hanteren met het zagen van de horizontale snedes. Horizontaal is bij hem altijd ietsjes diagonaal. In dit geval niet erg te noemen. De valkerf is heel diep, toch hebben we er vertrouwen in. Ik wilde eerste het vallen van deze reus vanaf het pad vastleggen. Maar bij elkaar en aan de goede kant van de boom blijven had toch de voorkeur op het moment supreme!
En het was heel bijzonder. De boom ging al vlot 'praten' en ik roep naar Marc dat hij kan stoppen. Hij heeft het eerste gekreun van de boom ook gehoord. Vlak daarna kreunt de eik weer en kan Marc op zijn gemak wat stappen achteruit nemen en de zaag uitdoen. Samen kijken we verrukt hoe de boom heel langzaam in beweging komt. Eerst nog maar nauwelijks met het blote oog te volgen en met weinig verder gekraak accelereert de kolos om met een doffe dreun op de zompige bosgrond neer te komen. Zijn toch al dode kroon spat in stukken uit elkaar en de dikke nog levende zijtakken boren zich in het pad en scheuren aan vlezige flarden, de stam komt een ruime anderhalve meter, misschien wel meer, van de stamvoet neer. Verbluft roep ik pas ' Van onderennnn!!' als de boom al ligt.

We genieten even na bij wat er rest van zoveel jaren trouwe dienst. Het geheel vinden we er keurig uitzien, zo'n eerste grote velling en blij roken we een echte Gauloise filter-sigaret, wauw!
De blauwe kleur in het kernhout, dat als vlezige rechte platte draden, vertikaal in het hout zit, lijkt ons een soort schimmel. De enige grote die we zien is een elfenbankje. Als we eenmaal beneden op het pad de ravage aanschouwen, valt ons het dode hout van de kroon op. Het is door en door rot, zacht, zwaar en het lijken sponzen vol met water. De rest van de boom is op 4 a 5 zijtakken die naar het zuiden flink zijn door blijven groeien, blijven steunen. In diepe gaten ondersteunen de zware takken de stam, misschien al wel 100 jaar hout. Grote lappen mos en flinke flarden schors, kleine zijuitlopertjes, stukjes rondhout versperren de weg. Maar die stam, die stam, och heden. Dat moet nog van zijn eigen spanning af, in stukken, dan kloven en Marc zijn voorkeur voor afmeting is toch 1.10 m stammetjes... Ik laat hem tussen de ravage achter, ga de grote zaag slijpen en lekkers en sap halen. En ons kent ons, ik neem sleepspullen mee. In de wel zeer ijdele hoop dat onze rode laro dat weg kan trekken het pad op. (Als de boom door rolt, trekt dit schatje ons met auto en al het ravijn in. Maar ik weet dat een auto dit niet kan, dus ik laat Marc begaan en neem al zijn tools mee) We starten maar met het verstand op 0 met het klein zagen van de al zo rotte kroon en al het hout dat niet onder spanning staat.
Dan is het tijd voor een franse warme lunch, dus laden we de auto bijna vol en gaan eten. Biefstuk, aardappeltjes en groenten, eenvoudig maar lekker. Daarna gaan we terug naar de plek des onheils.










De boom is toch verder gevallen, geknakt en is gedraait. We zijn heel blij en dankbaar dat dat niet gebeurde waar we bij waren. Onder de boom dikke dingen wegzagen en in richtingen waar hij heen zou kunnen draaien.
Nu ben ik al wel gewend de zaag te voelen, maar naar de boom of tak te kijken. Dat scheelt en toch blijft het link. We leggen zoveel mogelijk aan de kant en zodra hij kan, bevestigd hij alle kettingen aan boom en auto. De boom beweegt wel wat, maar steekt met een zijtak in het pad. Dat is met zoveel kracht gebeurd dat de sterke vezels van de eik wel een meter of wat scherp zijn gescheurd en als een vlijmscherpe spies zich in het pad hebben geboord. De laro blijft slippen. Aan de andere kant trekken dan maar. Ik stel voor de uiterste knoest van de boom te zagen, dan kunnen we er langs. Maar Marc wil het eerst anders proberen; omrijden, langs de brievenbus, naar het dorp boven, 1e afslag rechts op weg naar het stadje om dan via een 4x4 spoor naar beneden te rijden. Waar dat pad begint zetten we Castel enthousiast uit de auto. Die holt dan blij met de auto mee en als ze wat ruikt of ziet gaat ze er lekker vandoor. Een flink half uur later zijn we omgereden om de auto 15 meter te kunnen verplaatsen. Marc bedankt me later voor het geduld dat ik heb, want toch moest de knoest eraf gezaagd worden zoals ik zei. Het pad moet vrij!
Erg moe gaan we naar huis. Het is gaan regenen, dat later op de avond sneeuw wordt, natte sneeuw. De kroon blijkt weinig meer waard, maar de rest van de eik is een maand warmte, misschien wel meer.
Thuis steekt Marc de kachel aan en ik de schouw. Ik zie gelijk een spoor van een bebloed poezenpootje in de kamer. Joppie heeft zitten waken en dat is dit keer verkeerd afgelopen. Onze terrorist ligt verwrongen op de bank. Als ik hem wil aaien voel ik hem al gloeien. Hij bromt naar me, hij heeft pijn. Toch pak ik hem voorzichtig op en zie een gat in zijn koppie, een bebloed oortje en zijn voorpoot is stuk, het voetkussentje. Later kijken we er samen naar. Hij kan kracht zetten met het pootje, niks gebroken en hij wil er ook wel op staan. Verder is hij weer uitgeput en valt in een diepe slaap. Brommen doet hij al snel niet meer. Arme moedige Joppie!