Eigendom als absurde last

Een dampende moestuin in de ochtendzon. Een groene oase waar ook daadwerkelijk heel veel groenten, fruit en kruiden tussen staan.

Vanochtend op de terugweg van de inventarisatie van een klus, wederom in de stromende regen, dacht ik even terug aan de 10 minuten dat ik met mijn rug tegen die eik geleund stond te schuilen. Het bos hoorde praten met het hemelwater. Mijn ogen gleden van boom naar bloem, van nog bloeiende brem naar het gras dat haar kans schoon ziet nu die enorme eik daar zomaar dood ligt te zijn. Een gapend gat in het bos achter latend, nieuw licht, een open ruimte. Ik zie nog net de onderkant van de kluit, de wortels afgelopen jaren weggerot.

En ik denk; "Dat is mijn boom, die eik is van mij. Mijn eigendom. Net als die eik waar ik nu onder schuil en zijn nog gezond ogende machtig hoge stoere broer, tussen mij en het gevallen kolos. Ja, mijn boom, net als het bos onder mijn voeten."

Terwijl ik de stoere broer bewonder en me afvraag hoeveel weken 'hij' een warm huis oplevert, begint er iets te borrelen van binnen. Er klopt iets niet, in mij. Iets geconditioneerd, iets menselijks en iets volkomen logisch. Of toch niet?

Maar de eik is me voor en buldert me straffend toe; "Ik ben van mezelf. Wie denk je nou dat je bent, jij nietig wezen dat zoveel hulpbronnen nodig heeft om te blijven staan? Jij uk, die 10 keer minder lang te leven heeft als wij!"

Hij krijgt opeens bijval. Van de losse graspollen, de stenen, de boterbloemen en de akelei. Van de bramenstruiken en de essen, de magere slang sist me zwakjes toe en een spinnetje aan een hedera-blad naast mijn ogen zie ik driftig wiebelen aan een zelf gesponnen draad.

Beschaamd besef ik me hoe absurd het is om überhaupt maar te denken dat ik iets bezitten mag en kan, dat zoveel sterker en anders is als mijn eigen natuur. Er klopt niets van de gedachte dat die boom van mij is. Het bos is niet in mijn bezit, ik bezit niets meer dan mezelf alleen. Nog geen takje of girolle, geen net geplette mug. Ook plat tegen het raampje in de badkamer blijft die mug van zichzelf. 

Ook in de liefde doen we dit met z'n allen. Want Lief is toch zeker mijn man en hij is getrouwd met zijn vrouw, c'est moi. 

Ach, bezit. Ik ben ook alleen maar van mezelf, net als de eik, de vlieg, de ree en de slang, de aarde en de stenen.

Er is geen enkel ander levend wezen dan de mens, die in staat is tot het bezitten van iets of iemand anders. Zelfs in de liefde krijgen we het voor elkaar om de ander te bezitten middels een boterbrief of een contract, afspraken. Dat wel en dat niet, zo wel en anders niet, liefde volgens bepaalde wetten en regels.

Nee honorabele eik, ik neem mijn gedachte woorden terug, je hoorde ze en ik schaam me rot! Je bent niet van mij, omdat je op mijn land staat, in mijn bos. Ik zal het voortaan omdraaien. "Ik ben je dankbaar voor je zijn, dat ik onder je mede-eik schuilen kan en mag. Dankbaar dat ik hier mag zijn, in een stukje bos waar geen ander mens komt, omdat wij domme domme mensen, denken dat het bezit van de zaak ons wel beschermen zal. 

Bezit zorgt voor een veilig gevoel. Maar als ik zo naar die omgevallen eik kijk, waarvan het hout voor ons van geen waarde is, omdat het er onbereikbaar hout ligt te zijn, is er van die veiligheid (voor het er warmpjes bij zitten a 6 weken) niets meer over.

Ook niet als dat enorme rotsblok, 40 meter boven het huis, gaat rollen doordat de steun die nu een tamme kastanje is, door de larve van een kever besloten heeft ook maar eens om te vallen. Weg 'mijn huis', tot een berg stenen en balken gereduceerd. 

En de liefde, mijn eigen genoot in het echt met mij verbonden? Wat is echt, als je met je rug tegen een boom staat te schuilen, omdat een nat pak je wel eens zou kunnen vellen. Voor een tijdje aan een stevige verkoudheid, of erger? Nee, Lief is niet van mij. Hij is van zichzelf, zoals ik van mezelf ben.

Alles van waarde is weerloos! (Lucebert)

Het 'in eigendom hebben' op zich is ook een zware last. Niet om het onderhoud dat het bezit vermag. Het besef alleen al, dat ik eigenlijk niets bezitten kan, omdat ik het onvermijdelijk ook weer kwijtraak, altijd, zonder uitzonderingen. Bezit is een illusie. Een utopie waar we allemaal aan meedoen en de meest absurde energie in steken om het maar in stand te houden. 

Het enige bezit dat ik niet kwijt kan raken en wat van mij is, van onschatbare waarde, dat ben ik zelf. Ik ben helemaal van mij en daar is moeilijk aan te komen. Ook niet door 'de ander'.

En nu? Ga ik mijn eigendom onderhouden. Een extra onderhoudsbeurt, technische keuring. De inhoud ondersteboven met behulp van het exterieur! Dan verhoog ik in ieder geval mijn levensduur. Misschien een 10e van die eik. Ik zal het hem vertellen als ik hem weer een bezoekje breng. Misschien inmiddels de schaamte voorbij.