dinsdag 27 maart 2012

Endorfine


Tijdens een vakantie ergens in de Ardeche  (ieder jaar weer hè, met 2 en 3 kids -we hadden een pleegbroer-) heb ik spontaan leren zwemmen.
Misschien was ik 5 jaar, dat we weer eens op een camping stonden met twee De Waard tenten, een joekel en een kleinere speciaal voor de kids. Toen haalde je nog van die ijsblokken die in een koelbox paste en goedkope zelf getapte wijn. Daar werd ik dan op uitgestuurd met wat franken in de hand en 1 franse zin die ik moest onthouden. (De meeste fransen zagen mij als een engeltje, met van dat spierwitte haar met krul en slag hier en daar en die lach natuurlijk.)
Zo'n hitte-dag die je plat achterover laat liggen als je dat niet gewend bent en mijn moeder had dan snel migraine en een koortslip. Dus mijn ouders lagen tussen de middag wel eens op bed, in die snikhete De Waard en Tien dacht; ik wil koelte, ik ga zwemmen. Begin van de vakantie kreeg ik 'kurkjes', zo'n band met drijfkurken eraan. 
We trokken van camping naar camping, dus die De Waard tenten werden om de nacht weer ingepakt, auto vol gestouwt, karretje netjes ingepakt met de rest en op naar de volgende camping.
Als het poedelen goed ging, mocht er een kurkje af. Hing ook af van de stroom zelf natuurlijk, vaderlijk ingeschat en zijn oordeel gaf de doorslag. Die ene middag op die camping aan de rivier in een gorges, zo'n echte typische kloof in dit departement, droog waarschijnlijk, afhankelijk van schoolvakantie's , dus gruwelijk heet. Met de krekels die dat snerpende geluid door je gelederen stuurt, vlinders gedragen door de hitte, harde stekelplanten, stoffig door de droogte, Tien wilde water.
Waar grote broer was weet ik niet. Dat ik alleen naar het water ging zonder die kurkjes weet ik ook niet meer.
Mijn ouders werden wakker na die twee uurtjes rusten. Zoon de hort op, dochter ook!!! Wat!!!!???? Badpak weg en kurkjes lagen nog gewoon bij de tent. Je begrijpt; een eerste hartverzakking voor mijn vader en m'n moeder was opeens vergeten dat ze migraine had. Die rennen naar de rand van de gorges waar de rivier flink doorheen stroomt met aan de overkant hier en daar een heel klein strandje en de rotsen die de voet vormen van de klif.
De schrik voor ouders moet afschuwelijk zijn. Gelukkig snel verzacht door het feit dat ik doodleuk aan de overkant met steentjes zit te spelen alsof er niets aan de hand is. Was er ook niet, Tien kon heus zelf al wel zonder kurkjes in stromend water zwemmen.

Dit resulteerde in Nederland dat ik met grote broer mee mocht naar de zwemclub. Een duikbril kreeg en ging trainen als 5 jarige, 's ochtends om 5 uur op, zwemmen van 6 tot 7, terug naar huis, eten en naar school.
Van 2x in de week en onderwijl mijn C-diploma halend, naar 4 tot 5x in de week trainen.
Op gym zat ik al. 1 x in de week.

Dus 4 tot 5x per week zwemtraining, elk weekend wedstrijden (soms zelfs twee).
2 keer per week turnen, door de weeks 1,5 uur en zaterdagochtend 2,5 uur. Af en toe een wedstrijd.
Dit ritme was er al rond mijn achtste jaar. Lange baanwedstrijden deden rond die leeftijd er een schepje bovenop; buitenwater en dan 1km of 3km.
Van turnen 'hard je uit'. Ik ging vaak flink op m'n bek, letterlijk. Van de balk afgevallen en erlangs geschaafd met een been, een hele grote schaafwond waar dan een week het vocht uitdroop. Enkels en polsen gekneust, plat op je rug uit de ringen vallen en op den duur weten dat dat allemaal wel weer geneest.
Met dat zwemmen en een supergoede trainer die erkenning kreeg vanuit de hoogste sportladders, was het juist weer anders; opgejut worden, doelen meekrijgen, een logboek bijhouden. (6 keer per dag hartslag meten, opschrijven wat ik at, hoe laat ik opsta en naar bed ga, de training zelf uitschrijven, enzovoorts)
Door dat zwemmen leerde ik de 'zwarte sneeuw' kennen. De toestand waarin alles vertroebeld en je laatste restjes energie naar je spieren gaan, je focus. Het moment dat de endorfine zijn werk gaat doen.
En daar doorheen willen? Geen idee van wie ik dat heb, maar verzuipen zou ik niet, als laatste aankomen ook niet, doorgaan! 

Mijn lijf heeft zich gevormd door dat sporten. Het moet af en toe tot het uiterste gedreven worden, anders wordt het lui. Endorfine zorgt ook voor 'vluchtgedrag' in het geval van ernstige bedreiging, iets dat op het onderbewuste niveau plaats heeft. Alleen hetgeen dat er toe doet, alleen dat wat je kan laten vluchten om te overleven, werkt nog, de rest van het lijf wordt vakkundig uitgeschakeld. Prachtig hoe een lichaam dat instinctmatig oplost. Dat stofje, die endorfine is natuurlijk een lichaamseigen drug. Laat ik nou verslavings gevoelig zijn :-)....
Het verklaart waarom ik in mijn pubertijd zo'n drama van mezelf gemaakt heb, dichtgroeide tot een afschuwelijke 93 kilo en ontzettend ongelukkig was na een verhuizing en een turn- en zwemclub op heel andere niveau's dan mij paste.

De nieuwe energie die nu in mij wervelt is die hele basale energie, een hunkering naar die endorfine misschien zelfs wel.
Doordouwen, niet nadenken, verder hakken in die steenhelling voor een vlak stukje moestuin, die boom in en kop erbij met die kettingzaag, hout op? warmte, zagen, tot je benen niet meer kunnen en je polsen ook zwakker worden door die zaag die een zwaar verlengstuk van je lijf is geworden.

Dat lijfelijke, mijn lijf voelen, die stroming van al die stofjes, hormonen, bloed, mijn botten voelen, mijn huid die door de zon of bramen gestreeld wordt, dat lijf aan het werk voelen zijn, om een sensatie te doorgronden, het te ervaren tot in die diepste vezel, het blozen als ik op de markt weer een complimentje mag incasseren, pijn als er een steen op mijn voet rolt, ik uitglijd op die vermaledijde puinhellingen en me vastgrijp aan een bramensliert, mijn hoofd stoot aan een acacia-tak -dat gun je niemand ;-) - 

Het blijft apart hoe het verleden terug blijft komen als iets onomkeerbaars, een must, ook al verandert alles in je leven.

2 opmerkingen:

  1. Bedoel je niet: Adrenaline? endorfine regelt je stemming.
    Hent

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Nee Hent, ik bedoel echt Endorfine. Serotonine is het stofje dat je bedoelt. http://nl.wikipedia.org/wiki/Serotonine Er zijn er nogal wat die door ons lijf heen gieren.
    http://nl.wikipedia.org/wiki/Endorfine ----> deze bedoel ik echt ;-)

    BeantwoordenVerwijderen